پوهنځی شرعیات
مقدمه
تغییرات روزافزون عرصههای مختلف زندگی بشری، نیازمند تغییر در روشها در راستای بهبود و تکامل برنامهها است؛ لذا تصمیمگیری موزون و متناسب در روشنی شریعت اسلامی لازم است تا در مسیر پیشرفت علمی و استفاده از تکنالوژی به هدف اصلی خویش که همانا تطبیق کامل شریعت در همۀ شعبههای نظام است نزدیک گردیم.
ترتیب و طراحی پلان استراتژیک درواقع مواجهشدن با مستقبل و یا آماده ساختن اداره مطابق با خواستههای نظام است تا هر ریاست و ادارۀ بدینوسیله بتواند اهداف اصلی و بنیادی خویش را دنبال کرده و از بیراهه رفتن و ضایع شدن نیروی انسانی، وقت و سرمایه جلوگیری نماید.
لذا با توجه به موارد فوقالذکر اعضاء کمیتۀ پلان استراتژیک از طرف شورای علمی پوهنحی تعیین و مسئول گردید تا اقدام به ترتیب و تدوین پلان استراتژیک پنجسالۀ پوهنحی شرعیات نماید.
ازآنجاییکه بسیار مهم است پلان استراتژیک پوهنحی شرعیات همهجانبه، نظاممند و منسجم باشد؛ بناءاً برگرفته از پلان استراتژیک مؤسسۀ تحصیلات عالی نیمروز بوده و بر این اساس ترتیب و تدوین گردیده است.
اهمیت پوهنحی شرعیات
بنا بر اینکه پوهنحی شرعیات یکی از پوهنحیهای جدیدالتأسیس مؤسسۀ تحصیلات عالی نیمروز است، ریاست پوهنحی و کمیته پلان استراتژیک بر آن است تا پلان استراتژیک پنجسالۀ خود را با توجه به نیازهای جدید نظام و هدایت وزارت محترم تحصیلات عالی و در سایه گسترش امنیت کامل بر کشور، تدوین و به منصه ظهور و اجرا قرار دهد تا در همۀ میدانها و عرصههای زندگی از تعلیم و تربیه و معارف گرفته تا وزارتهای عدلیه، محاکم، دعوت و ارشاد و... نسلی جدید را با میتودهای جدید علمی تربیت سازد تا با عقاید صحیح و اخلاق و اخلاص خویش بتوانند از نظام اسلامی حراست و حمایت نمایند و مرهمی بر زخمها و آلام امت اسلامی بهخصوص مردم عزیز کشور نهاده، سکون و طمأنینه و زندگی قرآنی و نبوی را برای همۀ اقشار به ارمغان آورد.
دیدگاه پوهنحی شرعیات
پوهنحی شرعیات مؤسسۀ تحصیلات عالی نیمروز در نظر دارد بهعنوان یک نهاد تحصیلی، شرعی و قانونی و متعهد به ارتقای کمی و کیفی، مسلک شرعیات در بخشهای علمی، تحقیقی، دعوت و ثقافت، عدلی و قضایی در مقطع لیسانس در رشتههای فقه و قانون و تعلیمات اسلامی جایگاه خود را احراز نماید.
مأموریت پوهنحی شرعیات
با توجه به تعلیمات دین مقدس اسلام، پوهنحی شرعیات درزمینۀ تحصیل باکیفیت و عالی، خود را مکلف میداند تا جوانان مؤمن و دارای عقیدۀ اسلامی، آراسته با اخلاق نیک و مخلص را به جامعه تقدیم نماید و با بهکارگیری معیارهای پذیرفتهشده بینالمللی در محیط آکادمیک، ترویج ارزشهای اساسی ذیل را موردتوجه قرار دهد:
- آموزش معیاری محصلان و تربیۀ نیروی انسانی متخصص و متعهد؛
- عقیده صحیح و احترام به ارزشهای مقدس اسلامی و ارزشهای ملی؛
- معیاریسازی سیستم آموزشی مطابق با معیاریهای جهانی؛
- اصل مسئولیتپذیری و قانونگرایی و ایجاد اداره سالم، مؤثر و کارآمد؛
- مساعد ساختن فرصتها و زمینههای علمی و عملی برای محصلان مستعد، نخبه و کوشا؛
- رعایت توازن، تناسب و عدم تبعیض در ارائه خدمات.
نگاهی به پوهنحی شرعیات
پوهنحی شرعیات ازجمله پوهنحیهایی است که در بخش علوم دینی و شرعی فعالیت دارد و هدف آن تربیت کادرهای علمی و جوابگویی به نیازهای دینی جامعه است. روی همین ملحوظ در سال 1401هـ.ش از طرف وزارت محترم تحصیلات عالی در چوکات مؤسسه تحصیلات عالی نیمروز، پوهنحی شرعیات با داشتن دو دیپارتمنت، فقه و قانون و تعلیمات اسلامی منظور گردید.
در سال 1401 بنا بر عدم جذب محصل، صنوف پوهنحی شرعیات فعالیت نداشتند؛ اما در این فرصت بستهای کادری آن به اعلان سپرده شد و از طریق رقابت آزاد، استادان در هر دو دیپارتمنت جذب گردید که خوشبختانه در سال 1402 این پوهنحی فعالیتش را آغاز کرد.
در حال حاضر، پوهنحی شرعیات با دو دیپارتمنت (فقه و قانون و تعلیمات اسلامی) امور اداری و آکادمیک خویش را به پیش میبرد و به امکانات و تسهیلات برای پیشبرد امور تدریسی خویش نیاز مبرم دارد.
تعداد مجموعی محصلان پوهنحی شرعیات در سال 1402 به (30) تن میرسد که از آن جمله (12) تن در دیپارتمنت تعلیمات اسلامی و (18) تن دیپارتمنت فقه و قانون را تشکيل میدهند. البته قابل ذکر است که دیپارتمنت ثقافت اسلامی این پوهنحی زیرمجموعه دیپارتمنت تعلیمات اسلامی بوده و وظیفه تدریس مضامین پوهنتونشمول تحت نام ثقافت اسلامی را در پوهنحیهای مختلف مؤسسه تحصیلات عالی نیمروز به عهده دارد تا جوانان محصل را علاوه از تخصصی که در رشتههای مختلف به دست میآورند، در قسمت آشنایی و باور به ارزشهای اعتقادی و تعهد به ارزشهای ملی که مبتنی بر اساسات دین مقدس اسلام است تربیت کنند.
این پوهنحی در ساختار تشکیلاتی خود یک رئیس پوهنحی، یک مدیر تدریسی، یک مدیر اجرائیه، یک مدیر کتابخانه، یک کارمند خدماتی و یک شب باش دارد.
تعداد مجموعی اساتيد رسمی پوهنحی شرعیات (15) تن بوده که ترکیب آنان برحسب درجه تحصیلی قرار ذیل است:
درجه تحصیل |
دکتور |
ماستر |
در جريان تحصیل ماستری |
درجریان تحصیل دکتری |
ليسانس/ نامزد پوهنیار |
تعداد |
0 |
1 |
. |
. |
14 |
در دیپارتمنت فقه و قانون 5 تن استاد، در دیپارتمنت تعلیمات اسلامی 4 تن استاد و مضمون پوهنتونشمول (ثقافت اسلامی) را 6 تن استاد تدریس میکند.
ارزشهای پوهنحی شرعیات
ازآنجاییکه دین مقدس اسلام تمام جوانب زندگی انسانها را در برمیگیرد، تعهد و التزام بر ارزشهای اسلامی از اولویت پوهنحی مذکور است. پوهنحی شرعیات بر این باور است که در کنار آموزش معیاری، رعایت اخلاق، نظم و روحیه همدیگرپذیری از اولویتهای موردنظر بوده و به ارزشهای ذیل متعهد است:
- پایبندی به اساسات و ارزشهای اسلامی و انسانی؛
- ارائه خدمات معیاری و باکیفیت و تطبیق برنامههای علمی؛
- تساوی حقوق و برابری در استفاده از فرصتها و امکانات؛
- صداقت و امانتداری در انجام وظیفه؛
- رعایت نظم و مسئولیتپذیری؛
- آزادیهای آکادمیک.
تحليل سوات پوهنحی شرعیات (SWOT Analysis)
به خاطر ارتقا و انکشاف نهادهای تحصیلی به ارزیابی فعالیتهایشان از طریق تحلیل و بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و چالشها ضرورت دارد. این تحلیل به نهاد آموزشی و تحصیلی کمک میکند تا راهحلهای جدید را برای مشکلات دریابند. تحلیل قوتها، ضعفها و چالشها اساس کار را برای آماده ساختن پلان استراتژیک تشکیل میدهد.
قوتها (Strength)
نقاط قوت پوهنحی شرعیات را موارد زیر تشکیل میدهد:
- داشتن اساتید مسلکی و متعهد در پوهنحی؛
- موجودیت شوراها و کمیتههای فعال در سطح پوهنحی؛
- تألیف، ترجمه و تهیه مواد درسی و ممد آن؛
- راهاندازی سیمینارهای علمی- تحقیقی و انگیزشی؛
- تازه تأسیس بودن پوهنحی شرعیات؛
- ظرفیت جذب برای محصلان زیاد.
ضعفها(Weakness)
ضعفها و کاستیهای را که مزاحم انکشاف پوهنحی میگردد؛ میتوان به شرح زیر برشمرد:
- نبود زمینههای ارتقای درجه تحصیلی استادان در خارج از کشور؛
- ضعف اینترنت در سطح مؤسسه؛
- نبود کلینیک حقوقی برای برگزاری محکمههای تمثیلی؛
- نبود ترانسپورت برای انتقال استادان و محصلان به اداره برای سیرهای علمی و تحقیقات میدانی.
فرصتها (Opportunities)
- موجودیت فضای سالم و شفافیت کاری در بین کارمندان اداری و کادری؛
- داشتن نیروی باتجربه و فعال جهت تطبیق معیارهای علمی و اداری؛
- حمایت اداره محلی ولایت نیمروز از نهادهای تحصیلی؛
- حمایت مردم از تحصیلات عالی؛
- جای مناسب برای جذب و استخدام اساتید ماهر و مسلکی؛
- حمایت همهجانبه نظام از نهادهای مختلف.
تهديدها
- کمبود حمایت مالی و تخنیکی برای انکشاف پوهنحی شرعیات؛
- نبود مجله علمی ــ تحقیقی در سطح پوهنحی؛
- پایین بودن سطح جذب محصلان؛
- نبود کتابخانه در سطح پوهنحی شرعیات؛
- نبود تعمیر مناسب تدریسی و اداری برای پوهنحی.
اهداف استراتژیک پوهنحی شرعیات
- نشر و اشاعه علوم اسلامی از طریق فارغان پوهنحی شرعیات؛
- تبلیغ، ارشاد و تبیین احکام اسلامی در همه ابعاد اعم از: دینی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و...
- انکشاف دیپارتمنتها برای بهبود عملکرد علمی و تحقیقی و نیاز جامعه؛
- انکشاف تشکیل کادری و اداری پوهنحی؛
- تشویق و ترغیب استادان و کارمندان جهت رعایت اصل مکافات و مجازات؛
- برگزاری سمینارها، ورکشاپ های علمی جهت ارتقای ظرفیت اساتید، کارمندان و محصلین؛
- توجه به تولید علم و تحقیق؛
- تلاش جهت رشد علمی محصلان با معيارهای آکادمیک و بینالمللی؛
- ارائه خدمات علمی در بخشهای تاریخ، تمدن و فرهنگ اسلامی؛
- انکشاف علمی اعضای کادر علمی پوهنحی از طریق استفاده از بورسیهها.
سهمگیری پوهنحی شرعیات در انکشاف جامعه
ازآنجاییکه یکی از اهداف عمدۀ تأسیس نهادهای تحصیلات عالی و ایجاد برنامههای علمی، سهمگیری در انکشاف جامعه از طریق تولید علم و یافتههای تحقیقی است، پوهنحی شرعیات همیشه تلاش داشته تا سهم خود را در این عرصه ایفا نماید.
لذا این پوهنحی مصمم است در آینده بهوسیلۀ موارد ذیل در انکشاف جامعه سهم عمدهای داشته باشد:
- نشر مقالات علمی مرتبط به مشکلات موجود در جامعه از منظر دین مقدس اسلام؛
- اعزام استادان پوهنحی شرعیات به رسانهها بهمنظور آگاهیدهی به جامعه در مسایل مختلف شرعی و فقهی؛
- تلاش برای حل مشکلات دینی جامعه از طریق برگزاری سمینارهای علمی؛
- دعوت از مسئولین ادارات همکار در برنامههای علمی پوهنحی؛
- حل مشکلات جامعه با مونوگرافهای محصلان؛
- فراهمسازی زمینۀ خدمات تحصیلی عالی؛
- تدویر همایشهای علمی و فرهنگی؛
- راهاندازی مسابقات علمی و مقالهنویسی؛
- تدوین و نشر کتابها.
برنامههای علمی پوهنحی شرعیات
بر اساس اهمیت، دیدگاه، رسالت و ارزشهای پوهنحی شرعیات و نقش آن در توسعه و انکشاف ظرفیتهای علمی، اداری، اجتماعی و حتی نیروی بشری کشور، این ریاست تعهد میدهد در راستای ارتقای کیفیت، فضاسازی برای زمینههای تحقیق و پژوهش، بهبود هرچه بیشتر کیفیت تدریسی خصوصاً در تعیین و تدوین نصابی که به بتواند نسلی متعهد و مخلص به جامعه تحویل دهد و مطابق با خواستههای نظام امارت اسلامی افغانستان گامهای ذیل را بردارد:
-
- ارتقای ظرفیت علمی استادان؛
- کمک به بهروزرسانی نصاب آموزشی؛
- راهاندازی پروسههای مختلف برای تحقیقات علمی؛
- هموارسازی راههای رسیدن محصلان به تحصیلات عالی؛
- آموزش الکترونیک؛
- تدویر سیمینارها و سایر برنامهها برای آشنایی محصلان با سیستم کریدت و محیط آکادمیک؛
- تدویر برنامههای رسمی شبانه درسی پوهنحی و در صورت نیاز در سطح مؤسسه تحصیلات عالی نیمروز؛
- راهاندازی برنامههای عملی همانند محکمههای تمثیلی و...
- همکاری علمی در تحقیقات با سایر ارگانهای مربوط به تحصیل.
ارتقای ظرفیت استادان و راهاندازی پروسههای تحقیقی
پرواضح است که کیفیت عالی تدریس و توسعه علمی یک جامعه و ایجاد فضای دلبستگی به محیط آکادمیک، نیازمند استادانی است باظرفیت، متخصص، آگاه و ماهر در رشتههای علمی مربوطه در حوزه پوهنحی، مؤسسه و جامعه.
ازآنجاییکه این نیازمندی در جوامعی چون افغانستان بیشتر محسوس است، پوهنحی شرعیات مؤسسه تحصیلات عالی نیمروز در نظر دارد برنامههای ذیل را راهاندازی کند:
-
- راهاندازی برنامههای آموزشی کوتاهمدت برای استادان؛
- معرفی و اعزام استادان به برنامههای علمی_تحقیقی درونمرزی و برونمرزی در صورت نیاز و صلاحدید وزارت؛
- معرفی استادان به برنامههای ماستری و دکتری برحسب نیازمندیها؛
- ایجاد یک دار التحقیق در سطح پوهنحی شرعیات.
آموزش الکترونیک
با پیشرفت تکنالوژی در سطح جهان، ناگزیر پای الکترونیک به نهادهای تعلیمی و تحصیلی کشانده شده است، خصوصاً در مواقع ضروری و حساس؛ بنابراین، چنانچه مؤسسه تحصیلات عالی نیمروز و خصوصاً پوهنحی شرعیات از این مزیت برخوردار نیست، یکی از برنامههای رهبری پوهنحی شرعیات در پنج سال آینده این است که بتواند پیرامون آموزش الکترونیک سطح آگاهی را بالا برده، اهمیت آن را بیان نموده و زمینههای بهرهوری آسان از آن را فراهم سازد.
هموارسازی راههای رسیدن به تحصیلات عالی
در نهادهای دانشمحور همانند مؤسسات تحصیلی و پوهنتونها و... رسیدن به تحصیلات عالی یکی از اساسیترین مقاصد مهم و کاربردی است؛ چراکه تحصیلات عالی از پیششرطهای اصلی و مهم توسعه علوم، ترویج فرهنگ سواد و دانش در جامعه، ارتقای کیفی سطح اجتماع و جامعه و رسیدن به یک کشور و جغرافیای متمدن و مترقی است که برای رسیدن به این مقاصد، رعایت نکات زیر بسیار کارسازند:
-
- همکاری در بروز رسانی مواد درسی؛
- راهاندازی کنفرانسهای علمی_تحقیقی توسط محصلان و استادان؛
- جذب محصلان و دانشجویان جدید برحسب امکانات و ظرفیتها؛
- راهاندازی کمیتهها، فصلنامهها و تدویر سیمینارها؛
- تجهیز صنوف دوستی با امکانات مدرن روز؛
- تهیه یک کتابخانه مجهز و غنیسازی آن به هدف رسیدن به فرهنگ کتابخوانی؛
- آگاهی دهی محصلان جدیدالشمول از سیستم کریدت، محیط آکادمیک و لایحه نظم و دسپلین؛
- تدویر سیمینارهای آموزش مبتنی بر نتیجه برای هیئت کادری؛
- تدویر برنامه شبانه از آدرس پوهنحی شرعیات برای استادان و محصلان.
پالیسیها و استراتژیهای پوهنحی شرعیات
- حکومتداری خوب؛
ازآنجاییکه پوهنتون در امور مختلف یک کشور نقش اساسی و حیاتی دارد، پوهنحی شرعیات نیز میتواند با توجه به بنیادی بودن آن، نقش مهمی را در همۀ امور یک کشور از امور اقتصادی گرفته تا امور فرهنگی، دفاعی، ارشادی و اجتماعی ایفا نماید. پوهنحی شرعیات با تربیت و تقدیم کادرهای مسلکی و فنی مخصوص به خود، میتواند تأثیرات مثبت و مؤثری را در همۀ امور جامعه آکادمیک و ادارات دولتی به وجود آورد و نقش بارز و مفیدی را در ایجاد حکومتداری خوب داشته باشد.
این پوهنحی نوپا و جدیدالتأسیس بعون الله تعالی با استفاده از امکانات اندک خویش و استفادۀ بهینه از آن در پرتو قوانین و اصول درزمینۀ ایجاد و توسعه دانش همراه با اخلاص و وفاداری، برای آموزش مستمر و همیشگی کادرهای مسلکی و ماهر در رشتههای فقه و قانون و تعلیمات اسلامی، ارائه مشاورههای مفید و کارساز به مراکز آکادمیک دولتی و خصوصی، رهنمایی و آگاهی دادن در مورد اهداف مربوطۀ خویش به استادان، کارکنان اداری، اجرائی و محصلان پوهنحی شرعیات جهت آبادسازی کشور در میادین مادی و معنوی، رفع مشکلات آکادمیک این ولایت و دادن راهحلهای سازنده و ایجابی به همۀ ادارات دولتی و خصوصی، شفافیت کاری و پاسخگویی به نیازها، جلوگیری از فساد و تطبیق عادلانه قوانین، مسئولیتپذیری و ایفای آن به نحو احسن و عدم تخلف در انجام وظائف خواهد بود و در این راستا از هیچ کوشش و تلاشی دریغ نخواهد ورزید.
مبارزه با فساد اداری
فساد یکی از اعمال زشت و بدی است که جامعه بهوسیلۀ آن از هم میپاشد و ثمرات کوششها و تلاشهای زیادی را نقش بر آب میکند. ازآنجاییکه ریشهکن کردن فساد، امتها و نظامها را ترقی و عروج میبخشد و بدون شریعت و دین نمیتوان آن را اصلاح نمود، لذا پوهنحی شرعیات همچنان که از نامش هویدا است میتواند نقش مهم و به سزایی دربارۀ اصلاح و زدودن فساد از جامعه و بهخصوص محل کار خویش داشته باشد.
این پوهنحی در این زمینه طرحها و پلانهای ذیل را در نظر دارد عملی سازد:
هدف (1) نظارت دقیق و ارزیابی بر فرایند یادگیری محصلان؛
اقدامات:
-
-
- ارزیابی روند تدریس و رفتار اساتید توسط آمرین دیپارتمنت و رئیس پوهنحی بهطور منظم و اصولی؛
- فعال و منظم ساختن کمیتۀ امتحانات در سطح پوهنحی؛
- برگزاری امتحانات مطابق با قوانین و لایحههای آن؛
- بررسی پارچههای امتحانات محصلان بهطور دقیق.
-
هدف(2) اطلاع دادن به همه کارکنان پوهنحی دربارۀ فساد، قوانین و رهنمودهای اسلام دراینباره.
اقدامات:
-
-
-
-
- واضح ساختن راههای مبارزه اسلام علیه فساد اداری در تمام بخشهای کادری و اداری و خدمتی پوهنحی؛
- اصولی ساختن مواد و جلوگیری از اتلاف وقت در همۀ ابعاد پوهنحی؛
- بیان شفافیت و انصاف اسلام و در قوانین مقرره در همه امور مربوط به کارمندان اداری و کادری پوهنحی؛
-
-
-
هدف (3) ارائه معلومات شرعی و حقوقی به همۀ محصلان در مورد نحوۀ مبارزه با فساد اداری و تربیت آنان در دوران تحصیل در این زمینه و بیان اصول و قوانین شرعی؛
اقدامات:
-
-
- تربیت همۀ محصلان پوهنحی باروحیۀ اسلامی و دینی جهت ریشهکن ساختن فساد در جامعه؛
- تشریح مبانی اسلام دراینباره قبل از تدریس و در وقفههای متعدد.
-
هدف (4) رعایت اصول اهلیت و صلاحیت با در نظر گرفتن اصل مکافات و مجازات؛
اقدامات:
- استخدام و انتخاب افراد متعهد و متخصص در بستهای اداری و علمی پوهنحی؛
- دادن تقدیرنامه و ارتقای مادی و معنوی افراد نیک و صالح و باصلاحیت و تشخیص افراد بیصلاحیت و معامله با آنان با در نظر گرفتن اصل مجازات در محدودۀ اختیارات خویش؛
هدف(5) ارزیابی و نظارت همیشگی از نحوۀ اجراآت اداری و آکادمی؛
- کنترول و نظارت از اجراآت پوهنحی به خاطر شفافیت کاری در همه امور؛
- گرفتن گزارشهای کاری هفتهوار، ماهوار، ربعوار و سالانه از همه کارمندان.
تطبيق برنامه ارتقای کیفیت
تطبيق برنامه ارتقای کیفیت و انکشاف فعالیتهای آن یکی از اولویتهای کاری پوهنحی شرعیات شمرده میشود و بهصورت عموم شامل موارد ذیل میگردد:
- تطبيق معیارهای ارتقای کیفیت و حصول اعتبار دهی؛
- تقویت فعالیتهای کمیته ارتقای کیفیت در سطح پوهنحی؛
- تطبيق لوایح و مقررههای ریاست ارتقای کیفیت و اعتبار دهی وزارت تحصیلات عالی؛
- ارزیابی پروسه تدریس در سطح پوهنحی؛
- سازماندهی ورکشاپهای آگاهی دهی جهت ترویج فرهنگ ارتقای کیفیت؛
- تربیه کادرهای علمی در عرصه علوم شرعی، کارشناسان اسلامی، دعوتگران و کادرهای عدلی و قضایی؛
- ارتقای سطح دانش مسلکی - تخصصی استادان؛
- انکشاف فعالیتهای تحقیقی و برگزاری کنفرانسهای علمی.
افزون بر این، برنامههای پلان شدۀ پوهنحی در عرصه ارتقای سطح دانش و مسلکی استادان، کارمندان اداری و کارکنان خدماتی قرار ذیل است:
- کسب حمایت مؤسسه برای معرفی استادان به بورسیههای درازمدت و کوتاهمدت جهت ارتقای سطح تخصص؛
- کسب حمایت مؤسسه برای معرفی کارمندان به ورکشاپها و بورسیهها جهت ارتقای ظرفیت مسلکی و علمیشان؛
- کسب حمایت مؤسسه برای معرفی کارکنان خدماتی به کورسهای سوادآموزی و اولویت دادن به جذب کارکنان باسواد؛
- تلاش در عرصه نوسازی نصاب مطابق پیشرفتهای علمی، منابع بروز و مقتضیات حوزههای کاری؛
- استفاده از تکنالوژی در ابعاد مختلف جهت بهبود روند تدریس؛
- توجه به بخش اداری جهت ارائه هر چه بیشتر خدمات و جلوگیری از فساد.
مساعدسازی برنامههای ارتقای ظرفیت
ارتقای ظرفیت استادان کارمندان و محصلان در یک نهاد تحصیلی يكی از مهمترین فعالیتهایی است که ضامن رشد و پیشرفت آن نهاد و برنامه علمی میگردد. ازاینجهت پوهنحی شرعیات همیشه تلاش داشته تا ارتقای ظرفیت را از طریق سیمینارها ورکشاپها و نشستهای علمی تحقق ببخشد و در آینده هم متعهد به توسعه فعالیتها برای ارتقای ظرفیت در سطح پوهنحی است.
ارزیابی و ارزشیابی آکادمیک
ارزیابی و ارزشیابی در پوهنحی شرعیات یک از اصول مهم شمرده شده و سالانه ارزیابیهای متعدد در بخشهای مختلف در سطح پوهنحی صورت میگیرد؛ محصلان از طریق امتحانات ارزیابیهای صنفی و سیمینارها، کارمندان از طریق ارزیابی سالانه استادان از طریق ارزیابیهای خودی و دیپارتمنت از طریق ارزیابی اصلاحی و ارزیابی سالانه مورد ارزیابی قرار میگیرند پوهنحی شرعیات در آینده هم تلاش میورزد تا روند ارزیابیها در سطح پوهنحی بهصورت منظم و شفاف بهپیش برود و در عرصۀ بهبود نقاط ضعفی که توسط ارزیابیها تشخیص میشود فعالیتهای بیشتری صورت گیرد.
کسب عواید
هرچند مؤسسه تحصیلات عالی نیمروز به هدف ارائه خدمات تحصیلی برای فرزندان وطن و سهمگیری در رشد و ترقی کشور تأسیس گردیده است؛ اما ازآنجاییکه پیشبرد فعالیتها و خدمات و توسعه آن نیازمند عواید است، محتاج منابع درآمدزا است. پوهنحی شرعیات مؤسسه تحصیلات عالی نیمروز برای سهمگیری در تمویل بودجه مؤسسه و رفع نیازمندیهای آن تلاش مینماید که بعضی منابع عایداتی را از موارد ذیل ایجاد نماید:
- حق الشمول در پوهنحی از برنامه شبانه؛
- فیس محصلان از برنامه شبانه؛
- توزیع دیپلوم و ترانسکریپت.
فعالیتهای جهانشمول
امروزه دنیا در حال پیشرفت در رشتههای دیگر علوم عصری است اما ریشۀ همه ترقیها و پیشرفتهای علمی و انکشافی غرب و شرق آیین، مذهب و دین است و لو اینکه ایده و نظریات آنان غیر اسلامی باشد و همه بر اساس عقیده و مرامی که دارند در دنیا به مبارزه میپردازد و از اهداف و تمامیت ارضی خویش دفاع مینمایند.
اسلام همهاش عقیده و آرمان است لذا پوهنحی شرعیات نقش بسیار مؤثر و کلیدی در مورد الهی ساختن این پوهنحی برنامهها و طرحهای ذیل را در نظر دارد اجرا و عملی سازد؛
- استفاده از منابع جدید و معتبر در جزوههای درسی و برگزاری سیمینارها، ورکشاپها، کنفرانسهای داخلی و خارجی در موضوعهای متخلف علمی جهت برقراری ارتباط با سایر پوهنتونهای دولتی و بینالمللی؛
- تطبیق معیاری سیستمهای درسی و روشهای آموزشی نوین به اشکال مختلف در چوکات این پوهنحی؛
- تطبیق سیستم درسی به شکل اصولی و معیاری؛
- تنظیم سیستم دسترسی محصلان به بانکهای اطلاعاتی و معلوماتی داخلی و خارجی جهت ارتباط با فعالیتهای عمومی و جهانشمول این پوهنحی.
برنامههای اجرایی پوهنحی شرعیات
1. ازدیاد دیپارتمنت ثقافت اسلامی؛
2. ازدیاد تشکیلات کادری در دیپارتمنتها؛
3. ازدیاد بستهای اداری در سطح پوهنحی؛
4. تجهیز کتابخانه پوهنحی به امکانات دسترسی آسان به کتابها؛
5. غنیسازی منابع در کتابخانه پوهنحی؛
6. معرفی اعضای کادر پوهنحی به بورسیههای تحصیلی در مقاطع ماستری و دوکتورا برای ارتقای ظرفیت علمی پوهنحی؛
7. جذب کادر مسلکی و باتجربه در بستهای کادری و اداری با معیارهای شایستهسالاری؛
8. استفاده از میتودهای نوین تدریسی در سطح پوهنحی؛
9. بهرهگیری از تکنالوژی در تدریس؛
10. فراهمسازی تسهیلات و امکانات ضروری برای تسهیل روند تدریس؛
11. ترتیب پلانهای منظم و دقیق برای تطبیق برنامهها و اهداف اساسی پوهنحی؛
12. برگزاری سیمینارها و کنفرانسهای علمی-آموزشی برای استادان و محصلان؛
13. تطبیق اصل مکافات و مجازات برای بهبود روند کاری و ترغیب اعضا؛
14. فعالسازی کمیتههای موردنیاز و تجدیدنظر در برخی از برنامهها؛
15. شناسایی محصلان نخبه و تقدیر از آنان برای بهبود و ارتقای ظرفیت محصلان؛
16. امضای تفاهمنامه همکاری با ریاستهای موازی و مرتبط به هدف ایجاد فضای همکاری و هماندیشی؛
17. تهیه و تجهیز منابع معلوماتی و تکنالوژی در سطح پوهنحی؛
18. توجه اساسی و کاربردی به برنامههای ارتقای کیفیت و اعتبار دهی؛
19. نظارت و بررسی روند تطبیق نصاب و ارائه پیشنهادات مؤثر به مراجع بالاتر برای معیاری سازی نصاب؛
20. دایر کردن برنامه درسی شبانه برای چهارده پاسان و اعضای کادری و اداری.
آزادیهای آکادمیک
طبق ماده (34) قانون اساسی افغانستان، ماده (44) قانون مدنی و بر اساس ماده (۱۹) میثاق بینالمللی حقوق سیاسی، آزادی بیان حق هر اتباع افغانستان است. پوهنحی شرعیات از تمامی این حقوق در پرتو قوانین، مقررات و لوایح قابلاجرا حمایت کرده و تلاش مینماید تا این فرصت را برای هر کارمند کادری و اداری و همچنین محصلان این پوهنحی فراهم کند تا نظرات خود را با رعایت شرایط پذیرفته شده بیان کنند.
پوهنحی شرعیات تلاش دارد بخشهای زیر را طی سه سال آینده تقویت کند:
1. متعهد ماندن به استقلال آکادمیکی؛
2. فراهمسازی محیط و فرصتهای مناسب برای ساختن شخصیتهای علمی؛
3. فراهمسازی معیارها و شرایط تهیه، ترتیب، پژوهش و انتشار تحقیقات علمی؛
4. حمایت مسالمتآمیز از ارتقا و توسعه تفکر انتقادی به هدف ارتقا و بهبود؛
5. فراهم کردن تجهیزات و امکانات مادی و فضای آرام برای نوآوری، خلاقیت و ابتکارات؛
6. برگزاری سیمینارها، کنفرانسها، وبینارها و بحثهای علمی، مجلات علمی و وبسایتها برای فعالیتهای علمی استادان و محصلان؛
7. مهیا کردن امتیازات مادی برای فعالیتهای علمی؛
8. جلوگیری از هر نوع فعالیت سیاسی، مذهبی و افکار خارجی در سطح پوهنحی؛
9. حق انتخاب میتودهای جدید تجربی و مشاهدوی برای اساتید بهمنظور بهبود و تدریس مؤثر؛
10. حق اشتراک برای تمام کارمندان کادری اداری و محصلان در زمینه ارزیابی و بهبود امور پوهنحی.
کاربرد تکنالوژی
امروزه موضوع تکنالوژی به شکل عام در تمام بخشهای زندگی ذیدخل بوده و پیشرفتهای اخیر جامعه در گرو استفاده از تکنالوژِی بهعنوان یکی از مهمترین ابزار مورداستفاده قرار میگیرد.
با در نظر داشت نقش مهم استفاده از تکنالوژی در پیشبرد امور آکادمیک و اداری، پوهنحی شرعیات در دو بخش گامهای عملی خواهد برداشت.
در بخش اداری جهت ثبت تمام اطلاعات محصلین در دیتابسی که از طرف وزارت تحصیلات عالی ترتیب گردیده استفاده میگردد و در حصۀ ترتیب نتایج مدیران بخش از طریق شبکه میتوانند باهم دیگر تبادل اطلاعات نمایند.
در بخش آکادمیک آمرین دیپارتمنتها و استادان با استفاده از تکنالوژی دسترسی به نصاب و مفردات درسی به شکل سمستوار و مفردات درسی و سایر موضوعات دیگر جهت پیش برد هر چه بهتر درس استفاده مینمایند.
تجهیز شدن صنوف این پوهنحی با پروجکتور، ال سی دی و سایر وسایل که در نحوی انتقال درس همهجانبه کمک میکند.